ไขข้อข้องใจ นามสกุลไฟล์ ต่างๆ แต่ละชนิดใช้งานอย่างไร ในการทำงานต่าง ๆ ผ่านเครื่องคอมพิวเตอร์ เราจะพบว่ามีไฟล์นามสกุลต่าง ๆ กันอยู่มากมายเลยทีเดียว File Type  นามสกุลของไฟล์ จะเป็นตัวบ่งบอกว่าเป็นไฟล์ชนิดนั้น ๆ เป็นไฟล์อะไร สามารถใช้โปรแกรมอะไรเปิดได้ ดังนั้นการเข้าใจประเภทของไฟล์ต่าง ๆ ย่อมช่วยให้เราทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น โดยลักษณะของนามสกุลของไฟล์จะอยู่หลังชื่อไฟล์ เช่น Readme.txt โดยนามสกุลของไฟล์ก็คือ .txt เป็นต้น นามสกุลของไฟล์มีอยู่ด้วยกันหลายชนิด ดังนี้

.asp  =  Active Server Page ไฟล์ คือไฟล์เอกสาร asp สำหรับดูบนเว็บ คล้ายกับเอกสาร htm, html หรือ Text Editor ทั่วไป

.avi   =   Video ไฟล์ คือไฟล์ภาพยนตร์ หรือภาพเคลื่อนไหว Windows Media Player,Quick Time, ACDsee เวอร์ชั่นใหม่ๆ

.bak  =   Back up ไฟล์ คือไฟล์สำรองของโปรแกรมทั่วไป ขึ้นอยู่กับว่าสร้างโดยโปรแกรมอะไร

.bat   =   Batch ไฟล์ คือ text ไฟล์ที่บรรจุชุดคำสั่งลงไป ทำงานโดยเรียกโปรแกรมอื่น ๆ

.bmp =   Bitmap ไฟล์ ถูกสร้างขึ้นมาเพื่อใช้เพื่อแสดงผลภาพกราฟิก โปรแกรมวินโดวส์ ไม่มีการบีบอัด ไฟล์จึงมีลักษณะใหญ่ ไม่ค่อยมีประโยชน์ในด้านการใช้งานมากนัก

.cda  =   เป็นแทร็คเสียงดิจิตอล มีรูปแบบเหมือนกับไฟล์ Wave บรรจุไว้ในแผ่นซีดีเพลงด้วยรูปแบบพิเศษเฉพาะ ซึ่งมันไม่ใช่ไฟล์ข้อมูลคอมพิวเตอร์อย่าง Wave หรือ MP3 คุณจึงไม่สามารถ copy แทร็ค CD Audio เก็บไว้ใน hard disk ได้

.com =   Execute ไฟล์ คือไฟล์โปรแกรมที่สามารถทำงานได้ตัวมันเอง

.dat   =   ไฟล์ภาพยนตร์จากแผ่น VCD หรืออาจเป็นไฟล์ของโปรแกรมอื่น ๆ เช่น Power DVD, Windows Media Player

.dbf   =   Database ไฟล์ คือไฟล์ฐานข้อมูล Dbase, Foxpro, Access, Excel

.divx  =   เป็นไฟล์ avi ชนิดหนึ่ง แต่สามารถเล่นพร้อมกับเลือกแสดง Subtitle ได้หลายภาษา โดยต้องติดตั้งโปรแกรมแสดง subtitle เพิ่มเติม

.doc  =   Document ไฟล์ คือไฟล์เอกสารของ MS Word, WordPAD

.dwg =   คือ drawing file ของโปรแกรม AutoCAD

.exe  =   Execute ไฟล์ คือไฟล์โปรแกรมที่สามารถรันได้ ทำงานได้ตัวมันเอง

.fla    =   เป็นไฟล์ Vector ของโปรแกรม Macromedia Flash ใช้ในการ animation บนเว็บเพจ

.fly    =   เป็นไฟล์ที่ใช้กันอย่างแพร่หลายบนเว็บไซต์ที่ให้บริการวิดีโอผ่านเว็บไซต์

.gif    =   ไฟล์ภาพที่สามารถแสดงเป็นภาพเคลื่อนไหวได้ เหมาะกับการเก็บไฟล์รูปภาพขนาดเล็ก มีจำนวนของสีน้อย มีขนาดไฟล์เล็ก

.hqx  =   ไฟล์ที่แสดงผลในเครื่อง Mac

.htm, html  =  เอกสาร Hypertext Markup Language สำหรับดูบนเว็บไซต์ทั่ว ๆ รวมทั้งโปรแกรม Text Editor ทั่วไป

.ini    =   INI ไฟล์ คือไฟล์ configuration ของ windows NotePad, Wordpad, Editor

.jpg, .Jpeg   =   ไฟล์ภาพในรูปแบบที่ถูกบีบอัดให้มีขนาดไฟล์เล็กลง มีความละเอียดในเกณฑ์ที่ดี เหมาะกับภาพถ่าย

.lnk   =   Link   ไฟล์ ลิงค์ไฟล์ของ MS Windows

.log   =   Log ไฟล์ คือไฟล์ที่เก็บการทำงานอย่างใดอย่างหนึ่ง เช่น NotePad, WordPad, Editor ทั่ว ๆไป

mid  =   MiDi ไฟล์ ไฟล์เพลงที่มีแต่เสียงดนตรี เป็นไฟล์ข้อมูลดนตรีที่ถูกบันทึก หรือโปรแกรมเอาไว้สำหรับนำไปใช้กับอุปกรณ์ดนตรี เช่น ซาวด์การ์ด หรือ เครื่องดนตรี หรือ Winamp, Sonique, Windows Media Player และอื่น ๆ

.mov  =   ไฟลวิดีโอ ที่แสดงผล ด้วยโปรแกรม Quick Time

.mp3 =   MP3 ไฟล์ เป็นไฟล์เพลงประเภทหนึ่ง เป็นไฟล์เสียงที่มีพื้นฐานจากไฟล์ Wave แต่มีขนาดเล็กกว่าประมาณ 8-10 เท่า เนื่องจากข้อมูลในไฟล์ถูกบีบอัดให้เล็กลงแต่ยังคงคุณภาพไว้ใกล้ เคียงต้นฉบับ โปรแกรมที่ใช้เปิด เช่น Winamp, Sonique, Windows Media Player และอื่น ๆ

.mp4 =   MP4 ไฟล์ เป็นประเภทของไฟล์วีดีโอ เป็นไฟล์วีดีโอที่มีพื้นฐานจากไฟล์ Avi แต่มีขนาดเล็กกว่า เนื่องจากข้อมูลในไฟล์ถูกบีบอัดให้เล็กลง แต่ก็ยังคงคุณภาพไว้ใกล้เคียงต้นฉบับ

.ogg  =   OGG ไฟล์ เป็นไฟล์เพลงประเภทหนึ่ง ที่มีขนาดเล็กกว่า MP3 Winamp, Sonique, FreeAmp

.pdf   =   PDF ไฟล์ เป็นไฟล์ขนาดเล็ก คุณภาพสูงจากค่าย Adobe ใช้ในการแสดงเอกสารในรูปแบบของกราฟิก ซึ่งจะต้องใช้ โปรแกรม Adobe Acrobat Reader ในการอ่าน

.png  =   ไฟล์รูปภาพที่นิยมใช้สร้างเว็บไซต์เนื่องจากมีขนาดเล็ก และเหมาะกับภาพที่ต้องการให้มีความโปร่งใส

.ppt   =   Powerpoint ไฟล์ เป็นไฟล์ presentation ของ MS Powerpoint

.prg   =   Program ไฟล์ เป็น Text ไฟล์ประเภทหนึ่ง NotePad, WordPad หรือ text editor ต่างๆ

.psd  =   PSD ไฟล์ เป็นกราฟิกฟล์ ของโปรแกรมตกแต่งภาพ Adobe Photoshop

.rar    =  ไฟล์ที่ถูกบีบอัดข้อมูลใช้โปรแกรม Winzip, Pkzip, Winrar ในการเปิด

.ra     =   เป็นไฟล์เสียงสำหรับใช้กับโปรแกรม Real Player โดยเฉพาะ มีพื้นฐานมาจากไฟล์ Wave แต่ถูกบีบอัดให้เล็กลงด้วยเทคโนโลยีเฉพาะ เพื่อใช้ในการรับส่งข้อมูลเสียง ทางอินเทอร์เน็ต เป็นหลัก

.rm, .rmv   =   คือไฟลวิดีโอ ที่แสดงผล ด้วยโปรแกรม Real Player

.scr   =   Screen Saver ไฟล์ คือไฟล์โปรแกรมพักหน้าจอ MS Windows

.swf   =   Flash File ภาพเคลื่อนไหว ของค่าย Macromedia Macromedia Flash และโปรแกรมอื่นๆ ที่ support เป็นการ publish ไฟล์ให้เป็น Flash Movie

.tif     =   Tiff ไฟล์ เป็นกราฟิกไฟล์ ที่สร้างมาเพื่อ โปรแกรมประเภทจัดหน้าหนังสือ (Desktop Publishing) สามารถเก็บข้อมูล รายละเอียดของภาพได้ค่อนข้างมาก

.txt    =   Text ไฟล์ ธรรมดา NotePad, WordPad, Word หรือ text editor ต่างๆ

.wav   =   Wave ไฟล์ เป็นไฟล์เพลงประเภทหนึ่ง Winamp, Sonique, Windows Media Player และอื่นๆ

.wma =   Windows Media Audio เป็นไฟล์เสียงดิจิตอลรูปแบบใหม่กว่า MP3 จะมาจากโปรแกรม Microsoft  แต่มีการบีบอัดดีกว่า ทำให้ไฟล์มีขนาดเล็กกว่า MP3 แต่มีคุณสมบัติทั่วไปเหมือนกับ MP3

.xls, xlw   =   Excel ไฟล์ คือไฟล์ตารางข้อมูล MS Excel

.xvid   =   เป็น Open Source มีรูปแบบการบีบอัดบนพื้นฐานของ mp4 เหมือนกับ DivX

.zip    =   Zip ไฟล์ คือไฟล์ที่ถูกบีบอัดข้อมูล Winzip, Pkzip, Winrar

.3gp   =   เป็นไฟล์วีดีโอแบบดิจิตอลรูปแบบใหม่กว่า และมีขนาดเล็กกว่าเดิมมาก คุณภาพของภาพจึงไม่ค่อยคมชัด

จะเห็นได้ว่ามีไฟล์แตกต่างกันออกไปหลากหลายชนิด ตามการใช้งานในด้านต่าง ๆ มากมายทีเดียวค่ะ ใครที่ใช้ไฟล์นามสกุลไหนบ่อย ๆ ก็ลองทำความเข้าใจดูค่ะ ว่านามสกุลของไฟล์นั้น ๆ คืออะไร อาจจะช่วยให้เข้าใจในพื้นฐานการทำงานมากขึ้นไม่มากก็น้อย

ที่มา : graphicbuffet